İyunun 22-də Milli Məclisin növbədənkənar sessiyasının növbəti plenar iclası keçirilib. İclası açan Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova, əvvəlcə iyunun 19-da və 20-də onun rəhbərliyilə Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinin Türkiyənin İstanbul şəhərində işgüzar səfəri barədə məlumat verib.

Spiker bildirib ki, səfərdə məqsəd Qlobal Parlament Konfransında iştirak etmək idi. Türkiyə Böyük Millət Məclisi ilə Parlamentlərarası İttifaqın birgə təşkil etdikləri bu mötəbər toplantı müasir dövrün aktual problemlərindən olan miqrasiya və qaçqınlar probleminə həsr edilmişdi. Sahibə Qafarova diqqətə çatdırıb ki, konfransın birinci panelinin əsas məruzəçisi kimi etdiyi çıxışda o, miqrantların və qaçqınların qəbulu və yerləşdirilməsi, cəmiyyətə və iqtisadiyyata daha səmərəli inteqrasiyasının təmin edilməsi, onların ləyaqətli, təhlükəsiz şəraitdə doğma ölkələrinə qaytarılması məsələləri barədə fikirlərini bildirib. İllər öncə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının Miqrasiya, qaçqınlar və məcburi köçkünlər komitəsinin sədri olarkən topladığı təcrübəyə əsaslanaraq qeyd edib ki, müvafiq qlobal sazişlər miqrantların və qaçqınların hüquqlarının qorunması üçün bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlığın zəruriliyini göstərir. 

Konfransda spiker bu sahədə Azərbaycanın təcrübəsi haqqında məlumat verərək vurğulayıb ki, miqrasiya proseslərinin beynəlxalq normalara və milli qanunvericiliyə uyğun idarə edilməsi, həmçinin miqrantların hüquqlarının qorunması dövlətimizin miqrasiya siyasətinin prioritetlərini təşkil edir. Azərbaycan miqrasiya və qaçqınlar haqqında hər iki qlobal Sazişə qoşulan ilk ölkələrdən biri, regionda BMT-nin Miqrasiya Şəbəkəsini milli səviyyədə ilk dəfə yaratmış ölkədir.

Konfransda Milli Məclisin sədri ölkəmizin 2020-ci ildə Vətən müharibəsində əldə etdiyi Zəfər barədə məlumat verərkən söyləyib ki,  30 il ərzində işğalın ağır sosial-iqtisadi yükünə baxmayaraq, Azərbaycan 1 milyona yaxın qaçqının və məcburi köçkünün ehtiyaclarını ödəmək üçün bütün lazımi tədbirləri həyata keçirmişdir.

Sahibə Qafarova bildirib ki, işğal olunmuş torpaqların azad edilməsi regionda yeni reallıqlar və imkanlar yaratmışdır. Bu qələbə sayəsində məcburi köçkünlərin doğma yurdlarına qayıtmaq hüququ təmin olunmuşdur və Azərbaycan bu gün dinamik daxili miqrasiya proseslərinin astanasındadır. Azad edilmiş ərazilərin bərpası və yenidən qurulması, eləcə də ölkə iqtisadiyyatına reinteqrasiyası üçün görülən tədbirlər Qarabağı və Şərqi Zəngəzuru turizm və investisiyalar üçün cəlbedici bir məkana çevirəcəkdir.

Spiker bildirib ki, İstanbul şəhərinə işgüzar səfər çərçivəsində Türkiyə Böyük Millət Məclisinin sədri cənab Mustafa Şentopla ikitərəfli görüş də keçirib. Söhbət zamanı Azərbaycanla Türkiyə arasında münasibətlərin dostluq və qardaşlıq prinsiplərinə söykənərək uğurla inkişaf etməsindən məmnunluq ifadə olunub. Hər iki ölkənin bütün məsələlərdə eyni mövqedən çıxış etdiyi, dostluq və qardaşlıq nümayiş etdirdiyi vurğulanıb. Azərbaycanın və Türkiyənin dövlət başçıları arasında yüksək səviyyəli münasibətlərin ikitərəfli əməkdaşlığın dinamik inkişafına töhfə verdiyi nəzərə çatdırılıb. Görüşdə qarşılıqlı maraq doğuran digər məsələlər də müzakirə edilib.

Milli Məclisin sədri çıxışının sonunda Azərbaycan-Türkiyə parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri Əhliman Əmiraslanova və nümayəndə heyətinin digər üzvlərinə minnətdarlığını bildirib.

Sonra iclasda gündəlikdəki məsələlərin müzakirəsinə başlanıb.

Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova diqqətə çatdırıb ki, gündəliyə 20 məsələ daxil edilib. O, bildirib ki, dünya iqtisadiyyatında gedən proseslər və bu proseslərin ölkə iqtisadiyyatında yaratdığı meyllər, o cümlədən ötən 5 ayın makroiqtisadi göstəriciləri bu ilin dövlət büdcəsi haqqında qanunda və büdcə zərfinə daxil olan digər iki qanunda dəyişiklik edilməsi zərurətini irəli sürüb. Bununla əlaqədar olaraq möhtərəm cənab Prezident müvafiq qanun layihələrini qanunvericilik təşəbbüsü qaydasında Milli Məclisə təqdim edib. Gündəliyin ilk üç məsələsi məhz bu qanun layihələridir. Spiker qeyd edib ki, hər üç qanun layihəsi birinci oxunuşda müzakirə ediləcək. O, məsələlərin müzakirəsi ilə əlaqədar iclasda iştirak edən aidiyyəti qurumların nümayəndələrini salamlayıb və təklif edib ki, hər üç qanun layihəsi büdcə zərfi ilə bağlı olduğuna görə məsələlərin təqdimatları ayrılıqda edilsin, müzakirələr birlikdə, səsvermə isə ayrılıqda aparılsın.

İclasda İqtisadi siyasət sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili “Azərbaycan Respublikasının 2022-ci il dövlət büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə  qanun layihəsi (birinci oxunuş) ilə bağlı çıxış edib.

Bildirilib ki, qanun layihəsinə dair izahatda 2022-ci ildə dövlətin müdafiəsinin və təhlükəsizliyinin daha da gücləndirilməsi, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə bərpa və yenidənqurma işlərinin sürətləndirilməsi, sosial qayğının artırılması və ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün bir sıra zəruri tədbirlərin dövlət qarşısında əlavə maliyyə tələbatını formalaşdırdığı, həmin tələbatın dövlət büdcəsinin əlavə gəlirləri və mövcud ehtiyatları hesabına maliyyələşdirilməsi üçün dövlət büdcəsinə yenidən baxılması ehtiyacının yarandığı qeyd edilib.

O, bildirib ki, 2022-ci ilin dövlət büdcəsi haqqında qanun layihəsi qəbul olunarkən büdcə gəlirlərinin 26 milyard 816 milyon, xərclərinin 29 milyard 879 milyon, kəsirinin isə 3 milyard 63 milyon manat olması  planlaşdırılmışdı. Eyni zamanda, 2022-ci ildə Ümumi Daxili Məhsulun real artım tempinin 3.9%, inflyasiyanın orta illik səviyyəsinin 4%, orta aylıq əmək haqqının artım tempinin isə 8.7% olacağı proqnozlaşdırılmış, dövlət büdcəsində hesablamalar neftin bir barelinin orta illik qiymətinin 50 dollar səviyyəsinə uyğun həyata keçirilmişdir.

Komitə sədri vurğulayıb ki, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə aparılan iqtisadi və geo-iqtisadi siyasətin nəticəsi olaraq bu ilin 5 ayı ərzində ölkə iqtisadiyyatı bütün sahələrdə mühüm iqtisadi artım nümayiş etdirib, ixracdan əldə olunan valyuta gəlirlərinin səviyyəsi əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Belə ki, 2022-ci ilin 5 ayı ərzində ÜDM 7.2%, qeyri-neft sahəsində ÜDM 11% artım nümayiş etdirilib, ÜDM-in həcmi 50.8 milyard, qeyri-neft-qaz ÜDM-in həcmi 25 milyard manatı keçib, qeyri-neft ixracı isə bu ilin 4 ayı ərzində 38,5% artıb. Bu ilin birinci rübü ərzində ilk dəfə olaraq qaz ixracından əldə edilən valyuta gəlirləri neft ixracından əldə edilən valyuta gəlirlərinə yaxınlaşıb. Bu müddət ərzində neft ixracından 3.8 milyard dollar, qaz ixracından isə 3.5 milyard dollar valyuta gəlirləri əldə edilib. Qeyd olunub ki, bu artımlar son 12 ilin ən böyük artımlarıdır. Həmçinin, göstərilən müddət ərzində orta aylıq əmək haqları 14,2% artıb, inflyasiyasının orta illik göstəricisi 12.6%, Azerlight markalı neftin 1 barelinin qiyməti isə 106 dollar olub.

Diqqətə çatdırılıb ki, 2022-ci ilin beş ayı ərzində dövlət və icmal büdcələrinin operativ icra məlumatına əsasən, dövlət büdcəsinin gəlirləri proqnozdan 1.2 milyard manat və ya 10.8% çox yerinə yetirilib. Bu müddətdə dövlət büdcəsinin xərcləri proqnozdan 70 milyon manat və ya 0.7% çox icra edilib. Bu dövrdə dövlət büdcəsində 1 milyard 992,4 milyon manat profisit yaranıb ki, bu da proqnozdan 2,4 dəfə çoxdur. Bütün bu rəqəmlər 2022-ci ilin dövlət büdcəsində dəyişikliklərin edilməsi üçün real zəmin yaradıb.

Tahir Mirkişili bildirib ki, təqdim edilmiş layihədə 2022-ci il dövlət büdcəsinin gəlirlərinin 2 milyard 381 milyon manat, xərclərinin isə 2 milyard 424 milyon manat artırılması təklif edilir. Qeyd olunub ki, dövlət büdcəsinə dəyişikliklər layihəsi 2022-ci il üçün ölkəmiz qarşısında yaranacaq çağırışlara layiqli cavab vermək və bütün istiqamətlərdə dövlət siyasətini həyata keçirmək üçün mühüm maliyyə bazası yaradacaqdır.

Sonra iclasda çıxış edən maliyyə naziri Samir Şərifov bildirib ki,  Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev cari ilin 27 may tarixində Zəngilan rayonuna səfəri zamanı ölkənin iqtisadi göstəricilərinin müsbət dinamikasını, dövlət və icmal büdcələrində proqnozdan daha çox gəlirlərin əldə edildiyini nəzərə alaraq, artan gəlirlərin bir hissəsinin işğaldan azad olunmuş torpaqlarda quruculuq işlərinin görülməsinə yönəldilməsi ilə bağlı tapşırıq verib. Bununla yanaşı, dövlətin müdafiə qabiliyyətinin və təhlükəsizliyinin daha da gücləndirilməsi, ərzaq təhlükəsizliyi üzrə əlavə ehtiyatların yaradılması, yol, nəqliyyat və təhsil sahələrində  infrastruktur layihələrin maliyyələşdirilməsinin davam etdirilməsi, sahibkarlığa dəstək tədbirlərinin gücləndirilməsi və digər ehtiyacların qarşılanması üçün xərclərin artırılmasına dair ölkə başçısının digər tapşırıqları da olub.

Qeyd edilib ki, 2022-ci ilin ötən 5 ayında ölkə iqtisadiyyatının inkişaf göstəriciləri və dövlət büdcəsinin icrası üzrə əldə edilmiş nəticələri olduqca məmnunedicidir. Həmin dövr ərzində 50,9 milyard manat, o cümlədən qeyri-neft-qaz sektorunda 25 milyard manat dəyərində Ümumi Daxil Məhsul istehsal olunub. Əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ÜDM real ifadədə 7,2 faiz, qeyri-neft sektoru üzrə 11 faiz artıb. Bu dövrdə dövlət büdcəsinin gəlirləri də əhəmiyyətli dərəcədə artaraq 12 milyard 442 milyon manat və ya 110,8 faiz icra edilib. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2 milyard 707 milyon manat və ya 27,8 faiz çoxdur. Büdcə gəlirlərinin 6 milyard 353 milyon manatı qeyri-neft sektorunun payına düşür və bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1 milyard 592 milyon manat və ya 33,4 faiz çoxdur. Cari ilin 5 ayı ərzində fiskal orqanlar dövlət büdcəsinə proqnozlaşdırılandan daha çox gəlir təmin ediblər. Belə ki, Dövlət Vergi Xidmətinin xətti ilə qeyri-neft gəlirləri üzrə proqnoz 895 milyon manat və ya  29,9 faiz, Dövlət Gömrük Komitəsinin xətti ilə 344 milyon manat və ya 20 faiz çox daxilolma qeydə alınıb.

Ötən müddətdə icmal büdcənin göstəricilərində də əhəmiyyətli dəyişikliklər qeydə alınıb. İcmal büdcənin  gəlirləri ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 3 milyard 27 milyon manat və ya  24,2 faiz artıb. Ötən 5 ay ərzində icmal büdcə üzrə 2 milyard 179 milyon manat kəsir  proqnozlaşdırılsa da, faktiki olaraq 3 milyard 900 milyon manat büdcə artıqlığı yaranıb.

Diqqətə çatdırılıb ki, yenidən baxılmaqla formalaşacaq 2 milyard 986 milyon manat vəsaitin bir sıra prioritet vəzifələrin maliyyə təminatına yönəldilməsi nəzərdə tutulub. Belə ki, həmin vəsait   işğaldan azad olunmuş ərazilərdə yol-nəqliyyat infrastrukturunun yaradılması, ölkənin digər bölgələrində nəqliyyat-kommunikasiya infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi ilə bağlı layihələrin maliyyələşdirilməsinə, Vətən müharibəsi zamanı ölkənin bəzi rayon və şəhərlərində zərər çəkmiş yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinin bərpası və yenidən qurulması, ölkənin müdafiə qabiliyyətinin və hərbi qüdrətinin daha da artırılması ilə bağlı, milli təhlükəsizlik sahəsində tədbirlərin maliyyələşdirilməsinə, həmçinin sosial-müdafiə sahəsində, o cümlədən əmək pensiyaları üzrə maddi yardımın və sosial müavinətlər üzrə ödənişlərin maliyyələşdirilməsinə, ərzaq təhlükəsizliyi üzrə tədbirlərin təmin edilməsi, sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı tədbirlərin dəstəklənməsi və bir sıra digər xərclərin ödənilməsinə yönəldiləcək.

Bildirilib ki, yenidən baxılmaqla 2022-ci ilin dövlət büdcəsinin xərcləri 32 milyard 304 milyon manat məbləğində nəzərdə tutulub ki, bu da təsdiq olunmuş göstəriciyə nisbətən 2 milyard 425 milyon manat və ya 8,1 faiz çoxdur. Ümumi xərclərin 62,7 faizi və ya 20 milyard 247 milyon manatı cari xərclərə, 31,8 faizi və ya 10 milyard 265 milyon manatı əsaslı xərclərə, 5,5 faizi və ya 1 milyard  792 milyon manatı dövlət borcuna xidmətlə bağlı xərclərə yönəldiləcək.

Nəzərə çatdırılıb ki, yenidən baxılmaqla icmal büdcənin gəlirləri 36 milyard 661 milyon manat, xərcləri isə 35 milyard 541 milyon manat proqnozlaşdırılır. Bu da təsdiq olunmuş göstəriciyə nisbətən müvafiq olaraq gəlirlər üzrə 8 milyard 976 milyon manat və ya 32,4 faiz, xərclər üzrə isə 2 milyard 627 milyon manat və ya 8 faiz çoxdur. İcmal büdcə 5 milyard 229 milyon manat kəsirlə təsdiq olunsa da, 6 milyard 349 milyon manat əlavə gəlirlər hesabına icmal büdcədə 1 milyard 120 milyon manat profisit gözlənilir. İcmal büdcənin tərkibinə daxil olan Dövlət Neft Fondunun gəlirləri 15 milyard 789 milyon manat, xərcləri 11 milyard 563 milyon manat təşkil edəcək.

Bildirilib ki, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun büdcəsinin gəlirləri və xərcləri bərabər olmaqla 5 milyard 606 milyon manat məbləğində proqnozlaşdırılır ki, bu da təsdiq olunmuş göstəriciyə nisbətən 300 milyon manat və ya 5,6 faiz çoxdur. İşsizlikdən Sığorta Fondunun gəlirləri və xərcləri bərabər olmaqla 181 milyon manat təşkil edəcək, bu da təsdiq olunmuş göstəriciyə nisbətən 1 milyon manat və ya 0,6 faiz çoxdur. Naxçıvan Muxtar Respublikasının büdcəsinin gəlirlərinin və xərclərinin təsdiq olunmuş göstəriciyə nisbətən 28,5 milyon manat və ya 4,9 faiz, dövlət büdcəsindən ayrılan dotasiyanın isə 26 milyon manat və ya 6  faiz artırılması nəzərdə tutulur. Artımdan sonra Muxtar Respublikanın büdcəsinin gəlir və xərcləri bərabər olmaqla 606 milyon manat təşkil edəcək.

Qeyd edilib ki, təqdim olunmuş dəyişikliklərdə “Büdcə sistemi haqqında” qanunda təsbit olunmuş büdcə qaydasına, büdcə qaydası üzrə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən 2022-ci il üçün icmal büdcənin qeyri-neft baza kəsiri və dövlət borcu üzrə hədəf göstəricilər üzrə müəyyən edilmiş yuxarı xətlərə tam riayət olunub.

Çıxışının sonunda nazir bildirib ki, 2022-ci ilin dövlət və icmal büdcələrinin yenidən baxılmasının və müvafiq düzəlişlərin edilməsinin əsas hədəfi ölkəmizin artan maliyyə potensialı və gəlirləri hesabına dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin müəyyən etdiyi prioritet dövlət vəzifələrinin və inkişaf gündəliyində duran məsələlərin həlli üçün əlavə maliyyə təminatının yaradılmasından ibarətdir.

Sonra Milli Məclisin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Quliyev “Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun 2022-ci il büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi  (birinci oxunuş) ilə bağlı məlumat verib. Bildirib ki, sənədə əsasən, Fondun gəlirlərinin və xərclərinin bərabər olmaqla, 299,5 milyon manat və ya 5,6 faiz artaraq 5 milyard 606 milyon 300 min manat məbləğində müəyyən edilməsi tövsiyə olunub. Fondun gəlirlərinin artımı iki mənbə üzrə - məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə və dövlət büdcəsindən ayrılan vəsait hesabına proqnozlaşdırlıb. Fondun xərclərindən proqnozlaşdırılan artım əsasən əhaliyə ödənişlər üzrə xərclər istiqamətində olacaq. Xərclərin artımı, habelə DOST xidmətinin fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsinə, bank əməliyyatlarının aparılmasına və digər xidmət haqlarının ödənilməsinə yönəldiləcək.

Sonra komitə sədri Musa Quliyev “İşsizlikdən sığorta fondunun 2022-ci il büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi (birinci oxunuş) haqqında danışıb. Təqdim olunan layihəyə əsasən, İşsizlikdən sığorta fondunun 2022-ci il üçün cari büdcə layihəsində büdcədən maliyyələşən təşkilatlar üzrə işsizlikdən sığorta haqlarının daxilolma məbləği dürüstləşdirilərək 1 088 138,0 manat azaldılaraq 21 709 238,0 manatdan 20 621 100,0 manata, büdcədən maliyyələşən təşkilatlarda işləyənlər üzrə işsizlikdən sığorta normativinə analoji olaraq 1 088 138,0 manat azaldılaraq 21 709 238,0 manatdan 20 621 100,0 manatadək  dəyişdirilib.  Nəticədə,  işsizlikdən  sığorta  üzrə  sığorta  haqlarının  ümumi  məbləği 6 923 724,0 manat artırılaraq 136 418 476,0 manatdan 143 342 200,0 manatadək dəyişdirilib.

Təklif olunan dəyişikliklər nəzərə alınaraq, qanunda işsizlikdən sığorta fondunun 2022-ci il büdcəsinin gəlirlər və xərclərinin 1 000 000,0 manat artırılaraq 180 375 536,0 manatdan 181 375 536,0 manata çatdırılması nəzərdə tutulub.

Komitə sədri Tahir Mirkişili "İşsizlikdən sığorta fondunun 2022-ci il büdcəsi haqqında" qanunda dəyişiklik edilməsi barədə sənədlə bağlı İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin müsbət rəyini bildirib.

Sonra iclasda Hesablama Palatasının sədri Vüqar Gülməmmədov “Azərbaycan Respublikasının 2022-ci il dövlət büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi, “Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun 2022-ci il büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi və “İşsizlikdən sığorta fondunun 2022-ci il büdcəsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihələrinə dair Palatanın rəyini təqdim edib.

Palata sədri çıxışında dövlət büdcəsinin yenidən baxılan layihəsi ilə bağlı büdcə parametrlərini formalaşdıran makroiqtisadi proqnozların, o cümlədən dünya və Azərbaycan üzrə əsas iqtisadi meyllərin təhlilini nəzərə çatdırıb. 2022-ci ilin yenidən baxılan dövlət büdcəsinin layihəsinin “Büdcə sistemi haqqında” qanunun tələblərinə və büdcə qaydasına uyğunluğu, fiskal risklər barədə məlumat verib.  

Bildirib ki, 2022-ci ilin dövlət büdcəsinin layihəsi ilə birlikdə hazırlanan və təqdim edilən sənədlərdə “COVİD-19” pandemiyası, neftin qiymətinin və hasilat həcmlərinin azalması, dövlət zəmanətli borclar, geniş subsidiyalaşdırılmadan irəli gələn risklər əsas risklər kimi qeyd edilib.

Vüqar Gülməmmədov, həmçinin Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun və İşsizlikdən Sığorta Fondunun 2022-ci il büdcələrinə dəyişikliklə bağlı gəlir və xərclərinə dair rəyləri də diqqətə çatdırıb.

Müzakirələr zamanı çıxış edən komitə sədrləri Sadiq Qurbanov, Hicran Hüseynova, Zahid Oruc, Siyavuş Novruzov, deputatlardan Ramin Məmmədov, Rəşad Mahmudov, Aqiyə Naxçıvanlı, Vüqar Bayramov, Elşən Musayev, Tahir Kərimli, Fazil Mustafa qanun layihələrini dəstəklədiklərini bildiriblər, dəyişikliklər barədə fikirlərini və bəzi qeydlərini səsləndiriblər.

Müzakirələrin yekununda hər üç qanun layihəsi ayrı-ayrılıqda səsə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul edilib.

Sonra iclasda gündəliyin üçüncü oxunuşda olan növbəti 6 məsələsinə baxılıb.

İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili “Ələt azad iqtisadi zonası haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi (üçüncü oxunuş) ilə bağlı məlumat verib. Komitə üzvlərinin Ələt Azad İqtisadi Zonasına səfər etdiyini, Azad Zonada görülən işlər, gələcək planlar və sahibkarların bu zonada fəaliyyəti ilə bağlı yaradılan şəraitlə  tanış olduqlarını bildirib.

Qeyd edib ki, sənəd Ələt Azad İqtisadi Zonasının fəaliyyətinin və bu sahədə qanunvericiliyin beynəlxalq təcrübəyə uyğun təkmilləşdirilməsi məqsədilə hazırlanıb və Zonanın səlahiyyətli qurumunun səlahiyyətlərində, onun hüquq və vəzifələrində, Azad zonada vergi və gömrük tənzimləməsində, investorların hüquqlarının qorunmasında və mübahisələrin həlli mexanizmlərində müvafiq təkmilləşdirmələri nəzərdə tutur.

Qanun layihəsi üçüncü oxunuşda qəbul edilib.

Sonra komitə sədri Tahir Mirkişili “İnvestisiya fəaliyyəti haqqında” qanun layihəsini (üçüncü oxunuş) təqdim edib. Bildirib ki, qanun Azərbaycan Respublikasında investisiya fəaliyyətinin hüquqi və iqtisadi əsaslarını müəyyən edir, investorların hüquqlarının və qanuni maraqlarının qorunmasına təminat verir. Sənəddə investisiya fəaliyyəti sahəsində dövlət siyasətinin məqsədi və əsas istiqamətləri, dövlət tənzimlənməsinin prinsipləri, investisiya fəaliyyətinin təşviqi, prioritetləri və həyata keçirilməsi formaları öz əksini tapıb. Eyni zamanda, investorların hüquq və vəzifələri, bu sahədə dövlət tərəfindən verilən təminatlar və digər məsələləri əhatə edən maddələr təsbit olunub.

Qanun layihəsi səsə qoyularaq üçüncü oxunuşda qəbul olunub.

Sonra Milli Məclis sədrinin birinci müavini, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli Azərbaycan Respublikasının İnzibati Prosessual Məcəlləsində, İnzibati Xətalar Məcəlləsində, Cinayət Məcəlləsində və “Vətəndaşların müraciətləri haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi (üçüncü oxunuş) barədə məlumat verib. Bildirilib ki,  təklif edilən dəyişikliklər "Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının qanunvericilik təşəbbüsü hüququndan istifadə etməsi qaydası haqqında" qanunun qüvvəyə minməsi ilə əlaqədar olaraq mövcud qanunvericilik aktlarının bu qanuna uyğunlaşdırılması məqsədilə hazırlanıb.

Qanun layihəsi üçüncü oxunuşda qəbul edilib.

Sonra Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova diqqətə çatdırıb ki, növbəti üç məsələ ölkə Prezidentinin bir məktubu ilə parlamentə daxil olub və mahiyyətcə bir-birinə yaxın qanun layihələridir. Hər üç qanun layihəsində nəzərdə tutulan dəyişikliklər insan orqan və toxumalarının donorluğu və transplantasiyası haqqında qanundan irəli gəlir.

Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü Nizami Səfərov Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında (üçüncü oxunuş) və Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında (üçüncü oxunuş) qanun layihələrindən bəhs edib. Bildirib ki, qeyd olunan məcəllələrə nəzərdə tutulan dəyişikliklər "İnsan orqan və toxumalarının donorluğu və transplantasiyası haqqında" qanunun pozulmasına görə məsuliyyət növlərini müəyyən edir.

Komitə sədri Əhliman Əmiraslanov dəyişikliklərlə bağlı Səhiyyə komitəsinin müsbət rəyini diqqətə çatdırıb.

Sonra gündəlikdəki növbəti sənəd barədə bildirilib ki, “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında”, “Mülki dövriyyədə olmasına yol verilməyən (mülki dövriyyədən çıxarılmış) əşyaların siyahısı haqqında”, “Mülki dövriyyənin müəyyən iştirakçılarına mənsub ola bilən və dövriyyədə olmasına xüsusi icazə əsasında yol verilən (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış) əşyaların siyahısı haqqında”, “İnsan alverinə qarşı mübarizə haqqında” və “Reklam haqqında” qanunlarda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsində (üçüncü oxunuş) təklif olunan dəyişikliklər uyğunlaşdırma xarakteri daşıyır.

Bu layihə barədə İnsan hüquqları, İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq, Səhiyyə komitələrinin müsbət rəyləri səsləndirilib.

Qanun layihələri ayrı-ayrılıqda səsə qoyularaq üçüncü oxunuşda qəbul edilib.

Sonra gündəlikdə ikinci oxunuşda olan üç məsələyə baxılıb.

Əvvəlcə, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü Nizami Səfərov  Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində, Miqrasiya Məcəlləsində, “Yanğın təhlükəsizliyi haqqında”, “Yerin təki haqqında”, “Balıqçılıq haqqında”, “Texniki təhlükəsizlik haqqında”, “Atmosfer havasının mühafizəsi haqqında”, “Tütün və tütün məmulatı haqqında”, “Telekommunikasiya haqqında”, “Damazlıq heyvandarlıq haqqında”, “Təbii müalicə  ehtiyatları, müalicə-sağlamlaşdırma yerləri və kurortlar haqqında”, “Pambıqçılıq haqqında” və “Əqli mülkiyyət hüquqlarının təminatı və piratçılığa qarşı mübarizə haqqında” qanunlarda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsini (ikinci oxunuş) təqdim edib.

Bildirilib ki, qanun layihəsi "Sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların tənzimlənməsi və sahibkarların maraqlarının müdafiəsi haqqında" qanuna uyğun olaraq hazırlanıb və həmin qanunla digər qanunlar arasında uzlaşmanı təmin edir.

Təklif olunan dəyişikliklər barədə Ziyafət Əsgərov Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə, Sadiq Qurbanov Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya, Tahir Mirkişili İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq, Musa Quliyev Əmək və sosial siyasət, Tahir Rzayev Aqrar siyasət, Fazil Mustafa Mədəniyyət komitələrinin rəylərini diqqətə çatdırıblar.

 Qanun layihəsi ikinci oxunuşda qəbul edilib.

Sonra Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədr müavini Məlahət İbrahimqızı “Dövlət sosial sığorta sistemində fərdi uçot haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsindən (ikinci oxunuş) danışıb. Bildirib ki, qanun layihəsi sığortaolunanların qanunvericilikdə nəzərdə tutulan sosial müdafiə hüquqlarının təminatı üçün zəruri məlumatların fərdi uçotunun təşkili ilə bağlı tənzimləmənin təkmilləşdirilməsi məqsədilə hazırlanıb. Layihədə ölkə ərazisində daimi yaşayan əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş şərtlərlə Azərbaycan vətəndaşları ilə bərabər əsaslarla əmək pensiyası və digər sosial müdafiə təminatı hüququ olduğundan bu qanunun da həmin şəxslərə şamil edilməsi nəzərdə tutulur. Sığortaolunanın sosial sığorta stajına daxil edilən dövrlərin nəzərə alınması, o cümlədən avtomatlaşdırılmış pensiya təyinatında, habelə ölümü ilə əlaqədar olaraq onun ailə üzvlərinə ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyasının təyinatında bütün dövrlərin nəzərə alınması və bir sıra digər düzəlişlər təklif olunur.

Qanun layihəsi ikinci oxunuşda qəbul edilib.

İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili “Daşınar əmlakın yüklülüyü haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi (ikinci oxunuş) ilə bağlı məlumat verib. Bildirib ki, "Sosial sığorta haqqında" qanunda dəyişiklik edilməsi barədə" və “Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında" 2018-ci il 30 noyabr tarixli qanunlara əsasən, məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının hesablanması, ödənilməsi və bu sahədə fəaliyyətə nəzarət funksiyaları, habelə məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə borcların hesablanması, haqqın vaxtında ödənilməməsinə görə faizlərin və maliyyə sanksiyalarının tətbiqi ilə bağlı səlahiyyətlər vergi orqanlarına həvalə edilib. Təklif olunan dəyişikliklər həmin qanunlara uyğun olaraq hazırlanıb və uyğunlaşdırma xarakteri daşıyır.

Qanun layihəsi ikinci oxunuşda qəbul edilib.

Sonra iclasda birinci oxunuşda olan qanun layihələri təqdim edilib.

İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihəsini (birinci oxunuş) diqqətə çatdırıb. Bildirib ki, layihə özəl baytarlıq xidməti fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi şəxslərin və fərdi baytarlıq xidməti praktikası ilə məşğul olan fiziki şəxslərin vergitutma məsələlərinin tənzimlənməsi məqsədilə hazırlanıb. Sənədə əsasən, özəl baytarlıq xidmətlərinin ƏDV-dən azad edilməsi, fərdi baytarlıq xidməti praktikası ilə məşğul olan fiziki şəxslərin isə sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi kimi sabit pul məbləğində vergiyə cəlb edilməsi təklif olunur.

Qanun layihəsi birinci oxunuşda qəbul edilib.

Sonra Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvü Nizami Səfərov  “Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkili (ombudsman) təsisatının 20 illiyi (2002-2022)” Azərbaycan Respublikasının yubiley medalının təsis edilməsi ilə əlaqədar “Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsini (birinci oxunuş) diqqətə çatdırıb.

Bildirilib ki, layihə ölkə Prezidenti tərəfindən parlamentə təqdim edilib. Medal barədə Əsasnaməyə əsasən, “Azərbaycan Respublikasının insan hüquqları üzrə müvəkkili (ombudsman) təsisatının 20 illiyi (2002-2022)”  yubiley medalı ilə Azərbaycan Respublikasında insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsinin səmərəliliyinin artırılması istiqamətində fəaliyyətin, səmərəli əməkdaşlığın təşkilində və həyata keçirilməsində fəal iştirak edən şəxslər, habelə bu sahədə xüsusi xidmətlərə görə Azərbaycan Respublikasının və xarici ölkələrin dövlət və digər qurumlarının, beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri təltif edilirlər.

Qanun layihəsi birinci oxunuşda qəbul edilib.

Sonra Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova bildirib ki, gündəliyin növbəti 6 məsələsi ölkə Prezidentinin bir məktubu ilə parlamentə daxil olub və mahiyyətcə bir-birinə yaxın olan qanun layihələridir.

Milli Məclis sədrinin birinci müavini, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli növbəti məsələləri – “Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkili (ombudsman) haqqında” Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə (birinci oxunuş), “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə (birinci oxunuş), “Məhkəmələr və hakimlər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə (birinci oxunuş), “Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi deputatının statusu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə (birinci oxunuş) qanun layihələrini konseptual baxımdan təqdim edib.

Diqqətə çatdırılıb ki, Azərbaycan Respublikasında dövlət qulluğunun inkişafına dair 2019-2025-ci illər üçün strategiya mövcuddur. Həmin strategiyada dövlət qulluqçularının əməkhaqqı sisteminin təkmilləşdirilməsi də nəzərdə tutulub. Məhz bu strategiyanın tətbiqi nəticəsində cari  ilin əvvəlində İcra hakimiyyəti orqanlarında əməyin ödəniş sistemi təkmilləşdirilib və dövlət qulluqçularının vəzifə maaşı artırılıb. Bu gün isə məhkəmə hakimiyyəti, qanunvericilik hakimiyyəti orqanlarında, İnsan hüquqları üzrə müvəkkil təsisatında icra hakimiyyəti orqanları ilə eyni vahid əməkhaqqı sisteminə keçid nəzərdə tutulub. Qeyd olunub ki, təklif olunan dəyişikliklərdə qanunvericilik və məhkəmə hakimiyyətində  oxşar mexanizm tətbiq olunur, yəni əməkhaqqına əlavələr edilir, digər müavinətlər ləğv olunur. Bununla yanaşı, hakimiyyət orqanlarının əməkhaqlarında mövcud olan bağlılıq aradan qaldırılır və hakimiyyət qollarının əməkhaqqı müstəqil qaydada müəyyən edilir. Bu qanun layihələri dövlət orqanlarında vahid əməkhaqqı sisteminin tətbiqini təmin edəcək. Komitə sədri deputatların ölkə Prezidentinin bu təşəbbüsünü yüksək qiymətləndirdiklərini bildirib.

Sonra İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili “Hesablama Palatası haqqında” qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsi (birinci oxunuş) ilə bağlı çıxış edib. O, əməkhaqqı sisteminin şəffaf və dayanıqlı olmasının əhəmiyyəti barədə danışıb və yuxarıda qeyd olunan dəyişikliklərin Hesablama Palatasının əməkhaqqı sistemində də tətbiq edildiyini bildirib.

Daha sonra komitə sədri Tahir Mirkişili Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihəsi (birinci oxunuş) barədə məlumat verib. Sənədə əsasən, Məcəllənin 102.1.17-ci maddəsində "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatlarına öz səlahiyyətlərinin yerinə yetirilməsi ilə bağlı xərclərin ödənilməsi üçün qanunla müəyyən edilmiş miqdarda verilən aylıq pul təminatı və müvafiq" sözləri "Müvafiq" sözü ilə əvəz edilir. Dəyişiklik "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi deputatının statusu haqqında" qanunda dəyişiklik edilməsi barədə qanun layihəsinə uyğunlaşdırılma məqsədi daşıyır.

Sonra gündəliyin son 6 qanun layihəsi də ayrı-ayrılıqda səsə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul edilib.

Bununla da Milli Məclisin bugünkü iclası başa çatıb.

Milli Məclisin Mətbuat və
ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi